Seks, niezależnie od płci, ma dwa wymiary – fizyczny oraz psychiczny, które są ze sobą wzajemnie powiązane. Próbując więc odpowiedzieć na pytanie, dlaczego zbliżenia seksualne są przyjemne, nie wolno pominąć żadnego z nich. Nasze ciało i umysł razem biorą udział w stosunku.
Dlaczego seks jest przyjemny? Wymiar biologiczny
Można by udzielić najprostszej odpowiedzi, że przyjemność ze zbliżenia płynie z drażnienia miejsc intymnych czy stref erogennych. Odpowiadając na pytanie: “Dlaczego seks analny jest przyjemny?”, powiemy na przykład, że źródłem przyjemności jest u mężczyzn pobudzanie prostaty, u kobiet natomiast – tylnej ściany pochwy. Takie odpowiedzi byłyby jednak niepełne – podczas stosunku aktywują się poszczególne obszary mózgu, inne przechodzą w spoczynek, a wtedy uwalnia się prawdziwy koktajl hormonów. Procesów chemicznych, które wówczas zachodzą, jest ogromna ilość.
Układ limbiczny – ośrodek przyjemności
Układ limbiczny to druga najstarsza część ludzkiego mózgu. Nic więc dziwnego, że odpowiada za jedną z bardziej podstawowych potrzeb – potrzebę przyjemności. Ta struktura jest odpowiedzialna za dążenie do uzyskania nagród oraz zaspokojenia potrzeb. Pod jej kontrolą znajdują się również emocje.
Między innymi to właśnie układ limbiczny aktywuje się podczas seksu. Te części kory mózgowej, które odpowiedzialne są za regulowanie rozumowania, przechodzą natomiast w stan spoczynku, podobnie jak struktury wiążące się ze społecznymi osądami.
Ważną częścią mózgu w kontekście seksu jest również móżdżek. W przypadku wytrysku u mężczyzn do tego obszaru intensywnie napływa zwiększona ilość krwi, czego skutkiem jest uczucie przyjemności.
Dlaczego seks jest przyjemny? Odpowiedź leży także w hormonach
Hormony to substancje, które pomagają w regulacji licznych procesów zachodzących w naszym organizmie. Nie inaczej jest z seksem.
W miarę jak rośnie podniecenie seksualne, wytwarzane są zwiększone ilości oksytocyny. Hormon ten uznawany jest za jeden z czynników, który prowadzi do pogłębienia się więzi między partnerami. Ponadto u kobiet pośrednio wpływa na pojawienie się uczucia pożądania, u mężczyzn natomiast pozwala utrzymać erekcję – stanowi więc czynnik w znacznym stopniu koordynujący czynności seksualne.
Dopamina produkowana jest przez mózg właśnie wtedy, gdy podejmujemy się przyjemnych dla nas czynności. Dzięki niej pojawiają się pożądanie oraz pewnego rodzaju euforia.
Jednym z najważniejszych hormonów biorących udział w seksie jest także wazopresyna, jako że zachęca do podejmowania czynności seksualnych. Co więcej, jeżeli zbliżenia partnerów odbywają się regularnie, a więc regularnie wydziela się wazopresyna, scala to związek i zwiększa szansę na jego przetrwanie.
Dlaczego seks jest przyjemny? Wymiar psychiczny
W tym przypadku najprostsza odpowiedź brzmi: “seks jest przyjemny, ponieważ obie strony (lub więcej w przypadku relacji poligamicznych) go pragną, wyrażają zgodę i akceptują jego formę”. Sprawa jest jednak znacznie bardziej złożona.
Seks jest źródłem ogromnej przyjemności oraz długotrwałej satysfakcji, zarówno na poziomie fizycznym, jak i psychicznym, tylko wtedy, gdy nie jest metodą na zaspokojenie innych potrzeb, niezależnych od stosunku. Zbliżenia mogą rodzić frustrację, rozczarowanie, złość czy poczucie samotności, jeśli podejmowane są na przykład w celu dowartościowania się czy wynagrodzenia czegoś partnerowi. Taki seks może dawać chwilową przyjemność, jednak na dłuższą metę dzieli, a nie łączy, nie powoduje poczucia satysfakcji, ale wzbudza negatywny afekt.
Seks jest bardzo unikalną potrzebą, która nie rozwiąże problemów leżących przykładowo w braku komunikacji. Zatem dlaczego cechuje go przyjemność? Ponieważ (w założeniu) wiąże się z bliskością emocjonalną, zrozumieniem, dzieleniem się potrzebami, pragnieniami, ale również obawami oraz wątpliwościami. Nawiązanie takiej relacji opartej na komunikacji i otwartości wymaga czasu, jednak gra jest zdecydowanie warta świeczki – efekty widoczne są nie tylko w życiu codziennym, ale także właśnie w sferze seksualnej.